Alles wat je moet weten over een droge huid en roos bij katten

Wist je dat katten net als wij last kunnen hebben van roos?  

De huid van katten is een bijzonder orgaan en kan op verschillende manieren reageren op irritatie. Er zijn verschillende huid- en gezondheidsproblemen die ertoe kunnen leiden dat de huid van jouw kat droog en schilferig wordt, met witte schilfers in de vacht - soms blijven er zelfs schilfers achter als je kat net van je schoot is opgestaan. Het kan vrij mild en plaatselijk zijn, of ernstiger en dan de hele vacht aantasten.  Op deze pagina bespreken we de verschijnselen, oorzaken en de beste aanpak van een droge huid en roos in de vacht van onze katten.  

Wat is roos?

De meest oppervlakkige laag van de huid is de opperhuid. Er worden voortdurend nieuwe huidcellen gevormd die de oude cellen vervangen. Deze cyclus duurt bij huisdieren ongeveer 21 dagen.  

 Bij een verstoord evenwicht in de huid verloopt dit vernieuwingsproces sneller, waardoor de meest oppervlakkige huidcellen overmatig afschilferen en de schilfers ontstaan die wij gewoonlijk roos noemen. Dit staat bekend als droge seborroe (seborroe sicca).  

Roos en huidschilfers zijn niet hetzelfde; huidschilfers zijn de normale, gezonde afstoting van oude huidcellen (en ze kunnen bij mensen kattenallergie veroorzaken). Roos is een overmatige afstoting van huidcellen als gevolg van een verstoord evenwicht in de huid.   

Hoe ziet droge seborroe bij katten eruit?

Als er iets mis is met de talgproductie van de huid, dan noemen dierenartsen dat “seborroe” (spreek uit: see-bor-reu). Een te lage talgproductie veroorzaakt “droge seborroe”. Het is geen ziekte op zich, maar het gevolg van een verstoring van de normale huidgroei: er worden teveel dode huidcellen gemaakt. 

Droge seborroe bij katten wordt meestal herkend als een schilferige, ruwe huid, meestal op de rug, hoewel het ook op andere plaatsen kan voorkomen. Tekenen van droge seborroe zijn echter niet altijd gemakkelijk te herkennen, omdat katten zichzelf goed verzorgen.  

Je kunt echter merken dat er wat huidschilfers vallen wanneer je kat op je schoot zit voor een knuffel of zelfs op zijn favoriete rustplaats.  

Aangezien droge huid en roos meestal het gevolg zijn van een onderliggende aandoening, kunnen er, afhankelijk van de oorzaak, ook andere huidverschijnselen zijn, zoals haaruitval, roodheid, korstvorming, jeuk en zelfs vettigheid.  

Wat veroorzaakt roos en een droge huid bij katten?

Meestal zijn droge huid en roos dus een reactie onderliggende aandoeningen. Er zijn echter ook katten met zogenaamde primaire keratinisatie-stoornissen, waarvan wordt aangenomen dat er een erfelijke oorzaak is. 

Verminderde vachtverzorging

Er zijn een aantal problemen die het vermogen van je kat om zich te verzorgen kunnen beïnvloeden, wat kan leiden tot roos. Een kat met rugklachten, pijnlijke gewrichten of andere ziekten die lusteloosheid kunnen veroorzaken, zal zichzelf nameljk minder goed verzorgen. 

Als je een oudere kat hebt of als je kat niet in staat is om zichzelf goed te verzorgen, bijvoorbeeld door een gezondheidsprobleem of door tijdelijke beperkingen (zoals het dragen van een beschermkraag), raden we je aan om ze een handje te helpen bij het schoonhouden van hun vacht. 

De omgeving van de kat

Er zijn veel omgevingsfactoren die het vochtverlies van de huid, droogheid en roos kunnen verergeren. Voorbeelden hiervan zijn droge winterlucht en centrale verwarming die een lage luchtvochtigheid veroorzaken. Een goed dieet is optimaal voor de gezondheid van de huid, dus een slecht dieet kan ook leiden tot roos. Als je jouw kat wast, raden we aan een shampoo te gebruiken die speciaal is ontwikkeld voor huisdieren, omdat wassen met een ongeschikte shampoo de huid kan uitdrogen en kan leiden tot roos.

Oorzaken van een droge en schilferige huid

Er zijn veel huid- of andere gezondheidsproblemen die kunnen leiden tot een schilferige huid bij katten, waaronder:

Parasieten

Een aantal parasieten kan leiden tot huidafwijkingen, bijvoorbeeld door directe schade aan de huid, zoals het geval is bij sommige mijten, of doordat je kat door de jeuk gaat krabben.  

Hoewel vlooien verreweg de meest voorkomende veroorzaker zijn, konden we het niet laten om een specifieke mijt te noemen, namelijk de Cheyletiella mijt. Cheyletiella mijten zijn zo groot dat we ze met het blote oog kunnen zien. Deze mijten worden ook wel 'wandelende roos' (in Vlaanderen: wandelende pellekens) genoemd. De mijten lijken op witte schubben en bewegen dus. Er moet altijd naar gezocht worden bij katten met een schilferige vacht, ook al is het geen veel voorkomende aandoening. De mijten kunnen soms bultjes en korstjes veroorzaken (miliaire dermatitis).  

Andere parasieten die problemen kunnen veroorzaken zijn:

• Demodex: dit is een parasiet die leeft in de haarzakjes of op het huidoppervlak. Een infectie kan de huid volledig overwoekeren en huidwonden en haaruitval veroorzaken (feline demodicosis of demodectische schurft).
• Notoedres cati: een mijt die hevige jeuk veroorzaakt met als gevolg korsten en een schilferige huid (schurft), meestal beginnend op de oren en daarna verspreid over hoofd en nek. 

Huidinfecties

Huidinfecties zijn meestal het gevolg van een onderliggend probleem dat de beschermende barrière van de huid beschadigt. Deze infecties kunnen bacterieel zijn en verband houden met zelf toegebrachte wondjes. Ook kan er sprake zijn van een Malassezia-infectie. Malassezia is een gist die van nature op de huid voorkomt. Als de huid beschadigd is, dan kan er een infectie ontstaan.  Het onderliggende probleem moet dan worden opgespoord om herhaling te voorkomen. 

Ringworm

Ook katten (meestal jonge katten of katten met een verminderde weerstand) kunnen last hebben van ringworm, een schimmelinfectie die lastig te behandelen kan zijn. De manier waarop ringworm zich bij katten uit, kan sterk variëren. Je kunt ringvormige huidontstekingen zien, maar ook kale plekken met droge schilferige huid, rode huid, bultjes en korstjes. 

Voedingstekorten

Omdat het meeste kattenvoer evenwichtig samengesteld is, zijn voedingstekorten vaker het gevolg van maag- en darmproblemen (die de opname van voedingsstoffen belemmeren) dan van de kwaliteit van het voer zelf. Vetarme voeding, meestal aanbevolen voor gewichtsverlies bij zwaarlijvige katten, kan echter leiden tot een droge, schilferige huid.   

Hormoonaandoeningen

Hyperthyreoïdie (schildklieraandoening) en suikerziekte zijn de meest voorkomende hormonale (endocriene) ziekten die katten kunnen treffen. Ze kunnen veranderingen veroorzaken in de elasticiteit en textuur van de huid, zoals dunne, droge huid, schilfering, dof en mat haar, en haaruitval. Hormonale aandoening gaan vaak gepaard met verschijnselen zoals: 

• Meer drinken en plassen (suikerziekte)
• Gewichtsverlies, maar wél toegenomen eetlust (overactieve schilklier)  
• Maagdarmverschijnselen, zoals braken en diarree (divers) 

Tumoren en auto-immuunziekte

Terwijl huidtumoren zich bij katten meestal laten zien als een knobbel of zwerende wond, kan een neoplastische- of tumorziekte die zich binnenin het lichaam bevindt, leiden tot huidafwijkingen, zoals een droge huid en roos of een vette vacht. Dit staat bekend als het paraneoplastisch syndroom.  

Rode huid en schilfers op de bovenkant van de neus of de punt van de oren worden vaak gezien bij katten die zich graag koesteren in de zon als gevolg van UV-schade (zonnebrand). Deze beschadigingen kunnen zich ontwikkelen tot huidkanker (plaveiselcelcarcinoom), een kwaadaardig huidgezwel dat plaatselijk zeer agressief is.  

Hoewel zeldzaam, kunnen auto-immuunziekten, zoals pemphigus (waarbij het immuunsysteem van de kat zijn eigen huid aanvalt), roos en een droge huid bij katten veroorzaken. 

Erfelijke huidaandoeningen

Katten met een erfelijke aanleg krijgen meestal binnen 6 maanden last van een droge huid, roos of een vette vacht.  

 Van sommige katten zoals de Pers, de Himalaya en de Exotic Shorthaired is bekend dat zij aanleg hebben voor primaire idiopathische seborroe (er is geen onderliggende oorzaak bekend); vaak zien we een combinatie met dermatitis (huidontsteking) in het gezicht. 

Wanneer moet je naar de dierenarts?

Als je merkt dat jouw kat roos en een aanhoudende droge, schilferige huid heeft, vraag je dan eerst af hoe het met de luchtkwaliteit zit en of je kat wat overgewicht heeft. Als dat niet het geval is en zeker als je andere tekenen opmerkt zoals roodheid en haaruitval, zonder enige relatie met omgevingsomstandigheden, maak dan een afspraak met de dierenarts. De dierenarts zal de oorzaak van de roos moeten vaststellen om de meest geschikte behandeling te kunnen aanbevelen.

Wat kun je de schilferige huid van jouw kat behandelen?

Huidverzorgingsproducten

Als de huid van katten droog en schilferig is, betekent dit meestal dat de huid kwetsbaar is en baat heeft bij hydratatie (vocht inbrengen). Reiniging, verzorging van de huid en herstel van de normale celcyclus van de huid zijn essentieel om de huid weer gezond en beschermend te maken.    

Dit kan worden bereikt door toepassing van geschikte uitwendige producten, zoals met het seboregulerende ingrediënt Seboliance (een granaatappelextract). Het helpt ook de talgproductie te reguleren en vermindert de vorming van schilfers, terwijl het overgroei van gist voorkomt.  

Hoewel de meeste katten niet graag in bad gaan, hebben we enkele tips samengesteld om je te helpen dit zo stressvrij mogelijk te maken.    

Een mousse kan een oplossing zijn voor katten die moeilijk in bad te krijgen zijn.  

Zorg voor een goede verzorging

De meeste katten genieten van wat quality time met hun baasje terwijl ze worden geborsteld, en het is ook nog eens goed voor hun gezondheid! Regelmatig borstelen verdeelt de natuurlijke oliën van de huid gelijkmatig over het lichaam, geeft lucht aan de huid en de vacht en verwijdert dode huiddeeltjes. Het is een eenvoudige maar belangrijke manier om je kat te helpen als hij last heeft van een droge huid en roos.

Voeding van goede kwaliteit

Een hoogwaardige voeding is ook van vitaal belang om de huid gezond te houden. Ingrediënten van goede kwaliteit, waaronder essentiële vetzuren, afgestemd op de leeftijd en de gezondheidstoestand van je kat, zijn belangrijk. Als je niet zeker weet wat de beste voeding is voor je  kat, vraag het dan aan je dierenarts. 

Behandeling van de onderliggende oorzaak

Maar hoe waardevol huidverzorgingsproducten ook zijn bij de behandeling van een droge, schilferige huid bij katten, het allerbelangrijkste is om uit te vinden wat de onderliggende oorzaak is. Wacht dus niet te lang met een afspraak bij de dierenarts, want die kan de oorzaak vaak behandelen.