Alles wat je moet weten over huidinfecties bij katten 

Omdat de huid de eerste verdedigingsbarrière is tegen allerlei schadelijke invloeden van buitenaf, is het niet vreemd dat katten vaak last hebben van huidproblemen.  

Maar gelukkig komen huidinfecties bij katten niet zo vaak voor als bij honden, met uitzondering van schimmelinfecties (ringworm). Deze infecties ontwikkelen zich vaak als gevolg van een onderliggende aandoening die de huid kwetsbaarder maakt. Denk daarbij aan allergieën met jeuk of een inwendige aandoening die de algemene weerstand van katten aantast, zoals suikerziekte.   

Een infectie is een brede term die verwijst naar de (over)groei van micro-organismen op de huid en er zijn verschillende soorten micro-organismen die de huid kunnen infecteren:  

• Bacteriën
• Gisten
• Schimmels 

Als je kat een cutane (huid)infectie heeft, kan dit betekenen dat er een onderliggend probleem is, dus aarzel niet om een dierenarts in te schakelen.  

Hoe ziet een huidinfectie eruit? 

Er zijn een aantal typische beschadigingen die kunnen wijzen op een huidinfectie - behalve ringworm zien en behandelen wij meestal de bijkomende infecties van zelf toegebrachte beschadigingen (autotrauma, zelfmutilatie) als gevolg van overmatig krabben, bijten en/of likken. Deze infecties zijn meestal een gevolg van de onderliggende aandoening die de huid van je huisdier aantast:  

• Cirkelvormige haaruitval/kapotte haren, afschilfering en soms een roze/rode rand rond de centrale genezing, teken van ringworm.   
• Kleine, korstige wondjes op de buik bijvoorbeeld (miliaire dermatitis)   
• Korsten op de kop en de nek   
• Ruwe huid (excoriaties, erosies of zweren) en wonden   
• Schilferige huid met roos, vette huid vooral aan de basis van de staart  
• Omdat huidinfecties meestal erg jeuken, zal je waarschijnlijk merken dat je kat krabt, wrijft of likt aan de aangetaste plaatsen, wat leidt tot kale plekken. 

Wat veroorzaakt huidinfectie bij katten? 

Bacteriële huidinfectie - pyodermie  

Bacteriële huidinfecties, ook wel pyodermie genoemd, worden meestal veroorzaakt door Staphylococcus pseudintermedius, een bacteriesoort die zich meestal in de huid ophoudt.   

Net als andere soorten huidinfecties ontstaan bacteriële infecties meestal als gevolg van een onderliggende ziekte of zelf toegebracht letsel door jeuk. 

Veelvoorkomende aandoeningen die overgaan in bacteriële huidinfecties 

• Acne bij katten

Acne bij katten uit zich meestal als mee-eters op de kin waardoor deze er vies uitziet. Voor sommige katten blijft het hierbij.    

Ernstigere gevallen kunnen ook kleine bultjes op hun kin ontwikkelen, die vaak gezwollen (ook wel 'dikke kin' genoemd) en geïnfecteerd raken. In dit stadium krabben katten waarschijnlijk ook aan hun kin, waardoor de infectie en ontsteking verergeren en nieuwe beschadigingen ontstaan, zoals kapotte huid en korstjes.    

Acne bij katten komt vaak terug en hoewel de oorzaak niet bekend is, lijken bepaalde factoren een rol te spelen bij het ontstaan ervan, zoals seborroe, stress, agressie van buitenaf en een verzwakte immuniteit. 

• Allergische huidziekte en andere huidziekten   

Of het nu gaat om atopische dermatitis, voedselallergieën of vlooienallergie, allergische huidziekten jeuken enorm. Als katten krabben om verlichting te krijgen, ontstaan er vaak bijkomende wondjes, zoals wonden ten gevolge van het eosinofiele granuloomcomplex (dit is een term die verwijst naar een groep ontstekingsachtige huidproblemen bij katten) of miliaire dermatitis, die soms geïnfecteerd raken. 

Onderhuidse abcessen 

Ook al is een abces niet per se een huidinfectie, het is het gevolg van een infectie, en het bevindt zich vlak onder de huid.   

Abcesvorming komt vaak voor bij katten, vooral als ze buiten kunnen komen en graag buiten zijn. Gevechten met andere katten zijn vaak de oorzaak van het ontstaan van een abces, omdat beten en schrammen bacteriën met zich meedragen die zich in het weefsel nestelen.  

Een abces kan worden herkend als een warme, rode zwelling met daarop twee prikwonden. Als het abces scheurt, zie je er pus uit komen. Kattenbeetabcessen komen het meest voor rond de staart, de kop, de nek en de poten.  

Terwijl het abces zich ontwikkelt, kan je merken dat je kat wat stiller lijkt dan normaal, en hij kan ook een verminderde eetlust hebben. Abcessen zijn vaak pijnlijk, waardoor je kat agressief kan reageren of zich kan afsluiten van het contact met anderen. Als hij in een poot is gebeten, kun je ook merken dat hij mank loopt. 

Schimmelinfectie van de huid - ringworm en Malassezia 

Ringworm 

Ringworm is een huidinfectie veroorzaakt door schimmels, ook wel dermatofyten genoemd. Katten krijgen ringworm door contact met besmette dieren of door blootstelling aan een besmette omgeving. Niet alle katten krijgen de ziekte en het lijkt erop dat verzwakte, jonge of oudere katten vatbaarder zijn.   

Ringwormplekken kunnen een ronde vorm hebben (als een ring) en kunnen variëren van kale ronde plekken met droge, schilferende huid tot rode huid met roos, bultjes en korsten.  

Let op! Ringworm is besmettelijk en kan worden overgedragen op andere dieren in het huishouden én op de mens, vooral als zij een verminderde weerstand hebben.   

Malassezia 

Malassezia is een soort gist die bij gezonde katten op de oppervlakte van de huid kan worden gevonden. In de meeste gevallen veroorzaken deze gisten geen problemen bij de kat, maar als het aantal zich vermenigvuldigt, kan dit leiden tot dermatitis (rode, gezwollen, pijnlijke huid).   

Malassezia dermatitis, hoewel vrij zeldzaam bij katten, veroorzaakt een jeukende, schilferige, ontstoken huid die vooral voorkomt in de oren, op het gezicht, rond de klauwen en op de kin (kattenacne). De vacht kan er ook vettig uitzien. 

Parasitaire huidinfectie 

Uiteraard zijn vlooien het grootste parasitaire probleem bij katten, maar als we vlooien buiten beschouwing laten, worden de meeste parasitaire huidinfecties bij katten veroorzaakt door mijten. Er zijn verschillende soorten mijten die kunnen leiden tot huidproblemen, waarbij de meest voorkomende de oren aantasten.  

Bij oormijt hebben katten meestal last van ernstige jeuk en soms zelfs pijn. Je ziet ze dan vaak aan hun oren krabben of met hun kop schudden. Je kunt ook het karakteristieke donkere oorsmeer zien dat op koffiekorrels lijkt.  

Mijtinfecties in andere delen van het lichaam komen niet zo vaak voor, en de klachten kunnen variëren van een droge, schilferige huid tot open wonden en kapotte huid door het krabben, in verband met Cheyletiella infecties (“walking dandruff” of “wandelende roos”), schurft of demodicose (Demodex mijten).  

Denk eraan dat de meeste mijten besmettelijk zijn voor andere huisdieren. Sommige mijten zijn zelfs besmettelijk voor mensen, zoals schurft (notoëdres) die bij mensen voorbijgaande infecties veroorzaakt. 

Hoe worden huidinfecties bij katten vastgesteld? 

Dierenartsen zullen een lichamelijk onderzoek uitvoeren en mogelijk ook zelf verdere diagnostische tests doen. Onder de microscoop zal jouw dierenarts een huidinfectie en de betrokken boosdoener (bacterie, schimmel, parasiet) kunnen bevestigen. Soms zijn laboratoriumtests zoals een kweek nodig om de oorzaak vast te stellen en/of de meest geschikte behandeling te kiezen. 

Behandeling van huidinfecties bij katten  

Omdat huidinfecties door verschillende ziekteverwekkers kunnen worden veroorzaakt, is de behandeling afhankelijk van de oorzaak. 

Ook zijn deze infecties bijna altijd het gevolg van een onderliggende aandoening, dus voor een effectieve behandeling is het belangrijk om ook die aandoening te vinden en te behandelen.  

Bij bacteriële en gistinfecties is een plaatselijke behandeling verstandig:  

1. Aangetaste gebieden kunnen met een huisdierveilig ontsmettingsmiddel, antiseptische oplossing of shampoo, gereinigd worden om zo het aantal ziektekiemen te verminderen.  
2. De plaatselijke toepassing van actieve ingrediënten zal de huid van je kat veel sneller helpen kalmeren en verlichting geven, wat erg belangrijk is bij jeukende katten om de jeuk-krabcyclus te doorbreken.  
3. Het voeden en rehydrateren van de huid is onmisbaar om de beschermende functie en gezondheid van de huid te herstellen.   

Als het gebruik van plaatselijke producten een probleem is, kan jouw dierenarts alternatieve antibiotica en anti-schimmelmiddelen voorstellen. Voor sommige schimmels en parasieten zijn specifieke medicijnen nodig.  

Oormijt kan worden voorkomen met sommige spot-on formuleringen die deel kunnen uitmaken van de normale parasietenbehandeling van je huisdier. Als behandeling nodig is, is dit meestal een combinatie van oorreiniging en toepassing van een mijtendodend middel in (en soms rond) de gehoorgang. 

Gebruik geneesmiddelen altijd volgens de instructies van jouw dierenarts om (antibiotica)resistentie en bijwerkingen te helpen voorkomen.  

Afhankelijk van het type infectie kan een behandeling worden aanbevolen voor alle huisdieren in het huishouden. 

Hoe voorkom je huidinfecties bij katten? 

Infecties zijn meestal het gevolg van een onderliggende huidaandoening of ziekte. Om huidinfecties bij katten te helpen voorkomen, moet je ervoor zorgen dat je eventuele huidproblemen aanpakt zodra je ze signaleert.