Καθαρισμός των αυτιών της γάτας σας στο σπίτι: γιατί, πότε και πώς;

Μπορεί να μην έχετε σκεφτεί ποτέ να καθαρίσετε τα αυτιά της γάτας σας ή ίσως να το κάνετε ήδη τακτικά ή να σας έχει πρόσφατα συμβουλεύσει ο κτηνίατρός σας να ξεκινήστε. Ο καθαρισμός των αυτιών μπορεί να είναι απαραίτητος ως μέρος ενός θεραπευτικού σχήματος για διάφορες παθήσεις των αυτιών. 

Μπορεί να είναι δύσκολο να γνωρίζετε πώς και πότε να καθαρίζετε τα αυτιά της γάτας σας και τι να χρησιμοποιήσετε για αυτό. Ακολουθούν μερικές συμβουλές για όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε.

Μάθετε περισσότερα για τα αυτιά των γατών

Βασική ανατομία του αυτιού

Αυτό που ονομάζουμε «αυτί» είναι στην πραγματικότητα ένα πλήθος λεπτών δομών που συνεργάζονται, με μόνο μερικά από αυτά τα μέρη να φαίνονται εξωτερικά. Λοιπόν, από ποια μέρη ανατομικά αποτελείται το αυτί στο σύνολό του; 

• Το πτερύγιο – το πτερύγιο του αυτιού είναι το όρθιο, τριγωνικό μέρος, που αποτελείται από χόνδρο ο οποίος  καλύπτεται από πολύ λεπτό δέρμα. 
• Ο ακουστικός πόρος – ο ακουστικός πόρος έχει σχήμα όπως το γράμμα L, πράγμα που σημαίνει ότι αποτελείται από ένα κατακόρυφο και ένα οριζόντιο τμήμα. Το πτερύγιο και μέρος του ακουστικού πόρου είναι ορατά σε εμάς και αναφέρονται επίσης ως το εξωτερικό αυτί (ή έξω ους). Το οριζόντιο τμήμα και το τύμπανο μπορούν να εξεταστούν μόνο με τη χρήση ενός εργαλείου που ονομάζεται «ωτοσκόπιο», από τον κτηνίατρό σας. 
• Το τύμπανο – επίσης γνωστό ως τυμπανική μεμβράνη, είναι μια λεπτή δομή που χωρίζει τον ακουστικό πόρο από το μέσο αυτί (ή μέσο ους). 
• Το μέσο αυτί (ή μέσο ους) – είναι το μέρος που βρίσκονται ευαίσθητα ακουστικά οστάρια, απαραίτητα για την ακοή.
• Το έσω αυτί (ή έσω ους) – αυτό αποτελείται από τον κοχλία, το όργανο για την ακοή, και μέρος του αιθουσαίου συστήματος, το οποίο είναι υπεύθυνο για την ισορροπία.

Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζετε τις ανατομικές δομές του αυτιού;

Η κατανόηση της περίπλοκης ανατομίας του αυτιού μας βοηθά να καταλάβουμε γιατί οι λοιμώξεις του αυτιού δεν είναι απλή υπόθεση και γιατί οι γάτες παρουσιάζουν συγκεκριμένα συμπτώματα όταν πάσχουν από ωτίτιδες. Εάν η γάτα σας παρουσιάζει έλλειψη ισορροπίας, έλλειψη συντονισμού ή εάν το κεφάλι της είναι κεκλιμένο στο πλάι, αυτό μπορεί να υποδεικνύει ότι έχει επηρεαστεί το μέσο και το έσω αυτί. 

Η γνώση της ανατομίας εξηγεί επίσης ότι κοιτάζοντας το εξωτερικό του αυτιού δεν αρκεί για να γνωρίζουμε τι συμβαίνει στο εσωτερικό. Μας βοηθά επίσης να μάθουμε ποια μέρη του αυτιού μπορούν να καθαριστούν.  

Η κυψελίδα μπορεί να συσσωρευτεί στον ακουστικό πόρο του αυτιού και στο πτερύγιο. Αυτό μπορεί να καθαριστεί προσεκτικά, εάν ενδείκνυται, για να διατηρηθεί ο ακουστικός πόρος του αυτιού ανοιχτός και καθαρός. Τα βακτήρια αναπτύσσονται καλύτερα σε υγρές, βρώμικες και χαμηλού αερισμού συνθήκες, επομένως η διατήρηση καθαρού του ακουστικού πόρου  μπορεί να μειώσει τη πιθανότητα μόλυνσης. Το τύμπανο του αυτιού διαχωρίζει τον ακουστικό πόρο από το μέσο και έσω αυτί, τα οποία δεν απαιτούν ποτέ καθαρισμό και επομένως δεν πρέπει να επιχειρείται καθαρισμός εάν υπάρχει υποψία ότι το τύμπανο έχει σπάσει. Κατά τον καθαρισμό των αυτιών των γατών, δεν πρέπει ποτέ να εισάγετε μπατονέτες στον ακουστικό πόρο, καθώς μπορεί να ωθήσετε την κυψελίδα και άλλες ακαθαρσίες πιο βαθιά, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ρήξη του τυμπάνου.

Είναι πολύ καλή ιδέα να εξοικειώσετε τη γάτα σας με τους χειρισμούς στα αυτιά της και να τα εξετάζετε τακτικά στο σπίτι. Θα συνηθίσετε την εικόνα του φυσιολογικού και θα μπορείτε να αναγνωρίζετε τα πιθανά προβλήματα πιο γρήγορα.

Πότε πρέπει να καθαρίζετε τα αυτιά της γάτας σας;

Πολλές γάτες δεν απαιτούν τακτικό καθαρισμό των αυτιών τους. Τα αυτιά των περισσότερων γατών παράγουν φυσιολογικές ποσότητες κυψελίδας και αυτορυθμίζονται για να διατηρείται η υγιεινή τους.  Ωστόσο, ορισμένες γάτες θα χρειαστούν καθαρισμό αυτιών, καθώς είναι επιρρεπείς σε αυξημένη παραγωγή κυψελιδώδους εκκρίματος. Οι πιο κοινές αιτίες αυτού περιλαμβάνουν: 

• Προσβολές από ακάρεα αυτιών
• Λοιμώξεις αυτιού (ωτίτιδα)
• Μάζες που αναπτύσσονται στα αυτιά, συνήθως πολύποδες
• Ξένα σώματα στον ακουστικό πόρο 

Σε κάθε περίπτωση, εάν παρατηρήσετε κυψελιδικό έκκριμα στο αυτί της γάτας σας, σας προτρέπουμε να αναζητήσετε κτηνιατρική βοήθεια, καθώς απαιτείται κάτι περισσότερο από έναν απλό καθαρισμό αυτιών.

Εάν παρατηρήσετε ότι η γάτα σας φαίνεται να έχει χάσει την ισορροπία της, να έχει το κεφάλι της κεκλιμένο προς τη μία πλευρά ή φαίνεται να περπατά σε κύκλους, μην καθαρίζετε τα αυτιά της αλλά ζητήστε κτηνιατρική συμβουλή. Η γάτα σας μπορεί να έχει πρόβλημα με το μέσο αυτί της. 

Πώς να καθαρίζετε τα αυτιά της γάτας σας;

Ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία της γάτας σας, μπορεί η διαδικασία του καθαρισμού των αυτιών να σας προκαλεί κάποια ακαθαριστικό αυτιών, βαμβάκι, λιχουδιές γάτας και γάντια (αν θέλετε να τα φορέσετε) νησυχία. Το να εξοικειώσετε τη γάτα σας με τους χειρισμούς  στα αυτιά της μπορεί να είναι εξαιρετικά ευεργετικό.  Οι ήπιοι συχνοί χειρισμοί, χρησιμοποιώντας λιχουδιές για να  εδραιωθεί ως θετική εμπειρία, μπορεί να είναι πραγματικά χρήσιμοι για να συνηθίσετε τη γάτα σας σε τέτοιου είδους διαδικασίες.  

Ακολουθεί ένας οδηγός βήμα προς βήμα για τον καθαρισμό των αυτιών της γάτας:

1. Έχετε τα πάντα έτοιμα προτού ξεκινήσετε: καθαριστικό αυτιών, βαμβάκι, λιχουδιές και γάντια (αν θέλετε να τα φορέσετε)
2. Συγκρατήστε κατάλληλα τη γάτα σας. Μπορεί να είναι χρήσιμο να τη τοποθετήσετε πάνω σε ένα τραπέζι, ώστε να μπορείτε να την κρατήσετε άνετα. Τοποθετήστε την στραμμένη προς το μέρος σας, με το σώμα της χωμένο στο δικό σας, για να την κρατήσετε ακίνητη. Δώστε της μερικές λιχουδιές, αν τις δεχτεί. 
3. Χρησιμοποιήστε το ένα χέρι για να κρατήσετε απαλά το πτερύγιο, ώστε να μπορείτε να δείτε την είσοδο του ακουστικού πόρου.
4. Ανακινήστε το καθαριστικό υγρό. Τοποθετήστε το στόμιο του καθαριστικού στην είσοδο του ακουστικού πόρου και πιέστε σταθερά. Η γάτα σας μπορεί να αντιδράσει σε αυτό, αλλά προσπαθήστε να την κρατήσετε ακίνητη και, αν είναι δυνατόν, μην της επιτρέψετε να κουνήσει το κεφάλι της, έτσι ώστε το καθαριστικό να παραμείνει εκεί που πρέπει να είναι! 
5. Κάνετε απαλό μασάζ ακριβώς στη βάση του αυτιού, για να βοηθήσετε την εξάπλωση του καθαριστικού σε όλο τον ακουστικό πόρο και προς τα κάτω προς το τύμπανο. 
6. Τώρα επιτρέψτε στη γάτα σας να κουνήσει το κεφάλι της.
7. Χρησιμοποιήστε το βαμβάκι για να σκουπίσετε απαλά τυχόν κερί, συντρίμμια και υπολείμματα καθαριστικού από το εσωτερικό του πτερυγίου του αυτιού και την κορυφή του ακουστικού πόρου. Ποτέ μην εισάγετε τίποτα εντός του πόρου (συμπεριλαμβανομένων των μπατονετών), αυτό απλώς σπρώχνει τα υπολείμματα πιο βαθιά στον ακουστικό πόρο προς την τυμπανική μεμβράνη.
8. Δώστε στη γάτα σας μερικά χάδια και μια ακόμη λιχουδιά. Ο καθαρισμός αυτιών δεν είναι μια ευχάριστη εμπειρία, αλλά με το χρόνο και την υπομονή (και μερικές νόστιμες απολαύσεις!) μπορεί να γίνει πολύ καλά ανεκτή. 

Τι μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να καθαρίσετε τα αυτιά της γάτας σας; 

Διάφορες συνταγές για σπιτικά προϊόντα καθαρισμού αυτιών μπορούν να βρεθούν στο διαδίκτυο, αλλά αυτά θα πρέπει να αποφεύγονται: μπορεί να είναι από αναποτελεσματικά έως και πολύ ερεθιστικά. Χρησιμοποιήστε ένα σκεύασμα που συνιστάται από κτηνιάτρους: αποτελεσματικό στην απομάκρυνση της κυψελίδας και των υπολειμμάτων, αλλά όχι ερεθιστικό στις ευαίσθητες δομές του αυτιού.